5. decembra 2024. godine, sa istočne obale Indije, lansirani su dva satelita koja imaju jedinstvenu misiju, stvaranje umjetnih pomračenja Sunca u svemiru. Ovi sateliti, deo misije Proba-3 Evropske svemirske agencije ESA, obećavaju revoluciju u načinu proučavanja Sunca, omogućujući naučnicima prvi put detaljno istraživanje solarne korone.

Razotkrivanje misterije solarne korone

Korona, sloj atmosfere Sunca, predstavlja jedno od najvećih naučnih misterija. Iako se nalazi neposredno iznad površine, njena temperatura doseže milione stepeni, što je znatno toplije od same Sunčeve površine. Ovaj fenomen je izazov za naše razumijevanje fizike, a još je nejasnije zašto je korona toliko vruća, dok niži slojevi Sunca ostaju hladniji. Ona je izvor svemirskih vremenskih događaja kao što su sunčeve baklje i izbacivanje koronalnih masa koji mogu poremetiti komunikaciju i oštetiti satelite na Zemlji.

Do sada su se naučnici oslanjali na prirodna pomračenja Sunca, koja su rijetka i traju samo nekoliko minuta, što ograničava mogućnosti istraživanja. Misija Proba-3 obećava da će to promijeniti.

Dva satelita, jedno savršeno poravnanje

Misija Proba-3 sastoji se od dva satelita: jedan nosi disk za blokiranje Sunčeve svjetlosti, poznat kao Okulter, dok drugi, Coronagraph, proučava koronu koja se pojavljuje iza umjetno stvorene sjenke. Sateliti će biti udaljeni oko 144 m i moraju biti usklađeni sa izuzetnom preciznošću na nivou milimetra. Ova sinhronizacija, koja koristi naprednu tehnologiju omogućava stvaranje umjetnih pomračenja koja traju čak 6 h, daleko duže od prirodnih pomračenja. To će naučnicima omogućiti proučavanje solarnih događaja koji su inače vrlo kratki.

Podaci koje prikupi Proba-3 biće distribuirani putem ESA, što će omogućiti bolje razumijevanje procesa u solarnoj koroni i njihovih efekata na Zemlju. Uspjeh misije mogao bi otvoriti vrata za nove projekte, kao što su blokiranje svjetlosti drugih zvijezda, otkrivanje udaljenih planeta ili istraživanje drugih zvjezdanih sistema. Proba-3 predstavlja korak ka novoj eri svemirskih istraživanja, koja će zasigurno promijeniti naše razumjevanje svemira.

Foto: ESA