Tokom 2023. godine, ekološki aktivisti širom sveta suočili su se s brutalnim nasiljem, a broj ubistava dostigao je alarmantnih 196 slučajeva, prema izvještaju organizacije Global Witness. Zbog suprotstavljanja ekonomskim interesima i borbe za očuvanje životne sredine i prava lokalnih zajednica, ekološki aktivisti i aktivistkinje postali su meta za odstrel. Latinska Amerika je epicentar ovakvog nasilja, koje je najviše prisutno u Kolumbiji, Meksiku i Brazilu.

Prokletstvo prirodnih resursa

Od 196 aktivista ubijenih tokom 2023. godine, više od polovine ubistava dogodilo se u Latinskoj Americi, regiji bogatoj prirodnim resursima. Sukobi su najčešće povezani s otimanjima zemljišta, rudarstvom i krčenjem šuma. Kolumbija, Meksiko i Brazil nalaze se na vrhu liste najsmrtonosnijih zemalja za zaštitnike životne sredine.

Kolumbija je najopasnija država za ekološke aktiviste i aktivistkinje. Nakon potpisivanja mirovnog sporazuma 2016. godine, sukobi oko kontrole nad zemljom i resursima nisu prestali, već su se dodatno intenzivirali u mnogim ruralnim područjima. Tokom  2023. godine u ovoj državi je zabilježeno 60 ubistava zaštitnika životne sredine, što je najviše na svijetu. Mnogi od ovih zločina dešavaju se u regijama pogođenim prisustvom ilegalnih naoružanih grupa i trgovaca drogom. Autohtone i afro-kolumbijske zajednice su među najviše pogođenima.

U Meksiku, sukobi su često između organizovanog kriminala i kompanija koje nastoje da eksploatišu resurse bez obzira na štetu po životnu sredinu. Tokom 2023. godine, 31 aktivista je ubijen, većinom zbog protivljenja velikim industrijskim i turističkim projektima.

Brazil je prepun ekoloških problema. Amazonska regija, poznata po jedinstvenom biodiverzitetu, postala je bojno polje između sječe, agroindustrijskih interesa i autohtonih zajednica. U Brazilu je 2023. godine ubijeno 34 osobe, uključujući mnoge iz domorodačkih zajednica koje su se borile protiv ubrzanog krčenja šuma.

Honduras ima najveći broj ubijenih aktivista po broju stanovnika. Filipini su najopasnija azijska država za ekološke aktiviste. Tokom 2023. godine, broj ubijenih se popeo na 13. U Evropi i Severnoj Americi, prostor za djelovanje ekoloških aktivista sve se više sužava, a dostupnost resursima za borbu i kontakt sa medijima se ograničava.

Opasno je suprotstaviti se moćnicima sa ekonomskim interesima

Ekološki aktivisti često postaju mete zbog suprotstavljanja moćnim ekonomskim interesima koji su povezani sa rudarstvom, agrobiznisom, ilegalnom sječom šuma i infrastrukturnim projektima. Njihova borba za očuvanje zemljišta i zaštitu lokalnih zajednica često dovodi do sukoba s korumpiranim vlastima i moćnim industrijama.

Nekažnjivost je jedan od ključnih problema. Više od 95% ubistava ekoloških aktivista nije pravilno istraženo ili krivično gonjeno, što dodatno otežava borbu protiv nasilja i obeshrabruje druge da se uključe u ovu borbu. Aktivisti u ruralnim i izolovanim područjima posebno su ranjivi zbog nedostatka institucionalne podrške i pravne zaštite.

Uprkos ovom strašnom nasilju, pojedinci nastavljaju s borbom, svjesni da je njihova borba ključna ne samo za zaštitu prirode, već i za očuvanje ljudskih prava i ekosistema. Međunarodne organizacije kao što su Global Witness, Amnesty International i Human Rights Watch nastavljaju napore da učine ove zločine vidljivim i da vrše pritisak na vlade da preduzmu odlučne korake u zaštiti aktivista.

Foto ilustracija: https://pixabay.com/photos/climate-plan-b-climate-strike-4600289/